Nagranie mowy Dhammy, która odbyła się 10.06.2025 na spotkaniu w Łodzi

Zrównoważenie jest formą irracjonalnej szczęśliwości, opartej na racjonalności. To sytuacja, w której, zachowując całkowity rozsądek, pozwalacie sobie być absolutnie nierozsądnymi. W tym sensie, że decydujecie się być nierozsądnie szczęśliwi. Prawdziwie świadoma, prawdziwie racjonalna osoba rozumie, że nie potrzebuje powodu do przeżywania szczęścia. Po prostu wie, że to jedyna rzecz, którą warto robić. Możecie wybrać: nieracjonalne szczęście lub nieracjonalne cierpienie. Obie opcje są tak samo nieracjonalne. Wybierzcie mądrze.

Wykład dr Grzegorza Polaka w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie, gdzie zorganizowano całodniowe seminarium, upamiętniające wizytę XIV Dalajlamy w tym miejscu 25 lat wcześniej.

Poniższe instrukcje poprowadzą przez proces ustanawiania dobrej pozycji stojącej i kultywowania jej świadomości. W ten sposób uwalnia się szereg domyślnych ograniczeń, a ciało osiada w czymś cichym i cudownym. Daje to korzyści w postaci nieskrępowanego trybu uwagi i panowania nad nerwowymi i emocjonalnymi odruchami („saṅkhārā” w tekstach buddyjskich). Uspokajając i wnikliwie je przenikając, medytacja na stojąco wspiera stabilność, odprężenie i wyzwolenie.

Medytacja prowadzona oraz mowa Dhammy na spotkaniu w Krakowie z Thanissaro Bhikkhu

Medytacja prowadzona oraz mowa Dhammy na spotkaniu w Łodzi z Thanissaro Bhikkhu

Szacunek dla skupienia. To interesujące, że spośród czynników Ścieżki – moralności, skupienia, rozeznania – Buddha wyróżnił skupienie, jako rzecz wartą szacunku. W pewnym momencie nazwał je sercem Ścieżki. Powodem dla którego Błogosławiony musi nam przypominać o szanowaniu samādhi, jest to, że zwykle go nie zauważamy, przechodzimy ponad nim. Mamy tendencję do lekceważenia chwil bezruchu w umyśle, nie zwracamy na nie szczególnej uwagi. Jesteśmy o wiele bardziej zainteresowani osiąganiem czegoś, wysilaniem umysłu. Ignorujemy te momenty spokoju, gdy pojawiają się pomiędzy tym, co można nazwać sekwencjami zakłóceń w umyśle.

Pracując socjalnie, nie próbuj leczyć ludzi – czyli rozwiązywać ich problemów. Zamiast tego stawiaj na troskę. W ten sposób zawsze wypełnisz swoje zadania. A ludzie ze schizofrenią… Czy można ich wyleczyć? Szczerze mówiąc, chyba się nie da, nie jestem pewien. Ale zawsze możesz komuś takiemu zaoferować troskę. Troska może naprawdę zmienić naszą pracę. Stawiajmy troskę ponad leczeniem, ponieważ troska, życzliwość i współczucie mają niesamowitą moc. Ja to wiem i wy to wiecie – dlatego tu przychodzicie. Czujecie, że moc współczucia i życzliwości jest potężna. Czasami myślimy, że musimy ludzi wyleczyć. A może po prostu wystarczy pozwolić im być?

Dlatego ważne jest, aby utrzymywać umysł w możliwie największym bezruchu – im bardziej jest nieporuszony, tym więcej możesz dostrzec.

Zapewnienie tej możliwości kobietom, a także odpowiedniego szacunku, jak też równych szans to coś pięknego. Byłam bardzo zainspirowana, gdy Ajahn Brahmali zainicjował ten projekt na Sri Lance i bardzo dziękuję za to, że Czcigodna Upekkha zadedykowała swoją praktykę wędrownej ascezy, która jest pierwszą z - miejmy nadzieję - serii tego typu wydarzeń, które zorganizujemy, aby zwiększyć świadomość i zebrać fundusze na wzmocnienie pozycji buddyjskich kobiet, powiedziałabym, na całym świecie, zaczynając od projektu na Sri Lance. Dziękuję bardzo za dołączenie do nas w naszej podróży i naszym dążeniu do wspierania kobiet w buddyzmie.

Wszystko, co pomaga pokonać przeszkody i prowadzi do korzystnych stanów umysłu, można zwykle uznać za zręczną metodę. Ale gdy już długo medytujemy, czasem może nam się zdawać, że znaleźliśmy sposób na jakąś przeszkodę i myślimy: „To jest to! Mam to! Teraz będę mogła zawsze pozbyć się danej przeszkody" i – oczywiście – gdy przeszkoda się znów pojawi, okazuje się, że nasz sposób nie działa. Może tak być dlatego, że nie jest to dokładnie ten sam stan umysłu, albo że bardzo chcemy coś uzyskać. Gdy robimy coś pierwszy raz, często nam to wychodzi po prostu dlatego, że robimy to ze szczerą intencją, nie wiedząc, co się wydarzy. Jesteśmy skupieni na danej chwili i z otwartością nasłuchujemy – metaforycznie rzecz biorąc nasłuchujemy – jakie efekty to przynosi.

Film z sesji pierwszej programu "Życie z mindfulness - kurs online", który jest jednym z blisko 40 filmów tego programu.

Czasami przedstawia się buddyzm jako rodzaj pesymistycznego nauczania, a w rzeczywistości jest zupełnie odwrotnie. Te nauki pokazują drogę do tego, jak osiągnąć ponadprzeciętny stan, który moglibyśmy określić jako stałe doświadczanie najbardziej pozytywnych ludzkich emocji.

Zasady Vinayi nadal kształtują nasze życie, dają nam nauki i punkt odniesienia w tak wielu różnych obszarach. W sumie to jest ostateczny powód mojego anarchistycznego poglądu – bo nie uważam się za kogoś lepszego od innych, nie uważam się za kogoś, kto ma prawo mówić komukolwiek, co ma robić. Jestem anarchistą, ponieważ uważam, że zasady anarchizmu są zgodne z zasadami Dhammy. Jestem anarchistą, bo podejrzewam, że Buddha też nim był.

Tak więc, kiedy medytujemy, chcemy zdobyć się na szczerość i skierować ją na to, co się dzieje w tej chwili. Bądźmy naprawdę uczciwi wobec tego, co się właśnie dzieje. Zastosujmy tę autentyczność – i nie znaczy to, że jesteśmy z natury szczerzy lub nieszczerzy, po prostu rozwinęliśmy obydwa wzorce – i postarajmy się wykorzystać nasze zręczne nawyki, by wykorzenić te niezręczne. Jak sprawdzić szczerość i klarowność naszych intencji? Musisz sprawić, aby umysł stał się naprawdę nieruchomy.

To nie jest „łatwiejsza medytacja” dla ludzi, którym „nie wychodzi »prawdziwa vipassanā«”. Mettā to integralna część Ośmiorakiej Ścieżki. Właściwe intencje, chęć zwiększania w sobie życzliwości, łagodności, odpuszczania są wynikiem mądrości. Reakcje te powstają naturalnie, kiedy rozumiemy i pojmujemy cierpienie obecne w świecie i cierpienie w nas samych. Umiejętność właściwego reagowania na cierpienie to coś wspaniałego. Jest to także oznaka mądrości – bo trzeba wiedzieć, jak reagować i jak najlepiej pomóc.

Staraj się patrzeć na siebie bez krytyki. Za każdym razem kiedy to czuję, wiem, że jest w tym coś bardzo pięknego i duchowego. Dlatego warto zauważać, i próbować rozumieć, co jest sednem tej postawy i przekładać to na relacje z innymi, na związki (również ze sobą) i ogólnie relację z życiem. To nie jest tylko powtarzanie sobie: „Drzwi mojego serca są dla mnie otwarte”. To również mówienie: „Życie, drzwi mojego serca są szeroko dla ciebie otwarte. Bez względu na to, czym jesteś, bez względu na to, co robisz”.

Bycie mnichem to niesamowite. Doświadczenia i anegdoty, które zgromadziłem podczas 44 lat mojego monastycznego życia… Nie jestem łatwowierny. Ponad wszystko jestem sceptykiem, ale jeśli dowody są przekonujące wtedy zwyczajnie nie ma wyboru i trzeba je zaakceptować. Dowody tam są! Podobnie jak z tajemnicami rodem z Archiwum X: Prawda istnieje

Buddha porównał kiedyś umysł wypełniony mettą do dźwięku trąbki, której donośny sygnał roznosi się w całej krainie – nikt i nic nie może go powstrzymać. To piękna metafora. Lubię wyobrażać sobie, jak ten dźwięk niesie się ponad drzewami i lasami, miastami i miasteczkami. Dziś można by porównać mettę do satelity, który nadaje sygnał do całej Ziemi: „Do tych, którzy czują się zagubieni, samotni i cierpią, choć nie wiedzą, dlaczego – ktoś was kocha”.

Zrównoważenie nie jest zatem jedynie brakiem reakcji na pewne sytuacje, lecz umiejętnością zachowania równowagi – pomimo wszystko.

Nagranie z odosobnienia z Bhante Sujato. Odosobnienie odbyło się w duchu tradycji theravādy, co dosłownie znaczy „doktryna Starszych”. Jest to najdłużej istniejąca szkoła buddyzmu, jedyna, która dotrwała do dzisiejszych czasów spośród wczesnych szkół buddyjskich. Nauki oparte są na Tipiṭace, kanonie pāḷijskim – najwcześniejszych tekstach nauczania Buddhy. Bhante Sujato jest twórcą portalu suttacentral.net, gromadzącego tłumaczenia Tipitaki z różnych języków.

Nagranie mowy Dhammy i sesji medytacyjnej odbyło się 27.10.2024 w ramach comiesięcznych spotkań z Australijską Sanghą BSWA.

Pomimo tego, że zdrowe i zrównoważone poczucie „ja” jest niezbędne, czasami może się ono wypaczyć. W terminologii psychologicznej nazywa się to narcyzmem, a ściślej – zaburzeniem osobowości narcystycznej. Nie jestem psychologiem ani psychiatrą, więc proszę nie traktować tego, co mówię, jako porady medycznej. To tylko moje refleksje po tym, jak prowadziłem w Sydney kursy z buddyjskimi psychoterapeutami itd. Badałem te kwestie, ponieważ próbowałem zrozumieć niektóre zachowania ludzi, których spotkałem.

Dobrze jest też mieć obraz tego, co jest możliwe. Niektórzy ludzie narzekają, że w medytacji nie ma zbyt wiele miejsca na wyobraźnię. W rzeczywistości Buddha prosi cię, abyś używał wyobraźni, abyś otworzył się na możliwość, że może istnieć koniec cierpienia i że jest to coś, co możesz osiągnąć poprzez swoje własne wysiłki. Czy potrafisz to sobie wyobrazić? Spróbuj objąć tę myśl rozumem i zastanów się, co to oznacza dla twojego życia. Następnie przeanalizuj wszystko, co robisz. Przyjrzyj się swoim doświadczeniom i zobacz, w jakim stopniu jesteś odpowiedzialny za to, co się dzieje.