Właściwe Działanie
(Sammaa - kammanta)
A. X. 176
Czym jest Właściwe Działanie?
Stroniąc od Zabójstwa
1. W tym [wskazaniu] ktoś unika zabijania żywych istot i stroni od tego. Uchyla się od używania kija albo miecza, jest pełen sympatii i pragnie dobrobytu wszystkich żywych istot.
Stroniąc od Kradzieży
2. W tym wskazaniu ktoś unika podkradania i stroni od tego; nie bierze tego, co posiada inna osoba i nie ma takiego zamiaru, by zabrać dobra i rzeczy ruchome znajdujące się we wsi, czy w lesie.
Stroniąc od Bezprawnych Seksualnych Kontaktów
3. W tym wskazaniu ktoś unika bezprawnych seksualnych kontaktów i stroni od tego. Nie ma żadnych kontaktów z osobami, które są wciąż pod ochroną ojca, matki, brata, siostry albo krewnych, ani też [nie ma kontaktów seksualnych] z żonatymi kobietami, ani żeńskimi więźniami, i w końcu, z [cudzymi] narzeczonymi - dziewczętami.
To jest nazwane Właściwym Działaniem.
Doczesne i Doskonałe Działanie
M. 117
Właściwe Działanie, mówię do ciebie, jest dwóch rodzajów:
1. stronienie od zabójstwa, podkradania i bezprawnych seksualnych kontaktów jest zwane 'doczesnym Właściwym działaniem' (lokiya - sammaa - kammanta), które daje światowe owoce i przynosi dobre rezultaty.
2. Lecz umyślne unikanie praktyki tego potrójnego niewłaściwego działania, powstrzymywanie; zaniechanie, odstępowanie umysłu od tego - staje się świętym [działaniem] umysłu, który odwrócił się od świata i połączył ze ścieżką, świętą ścieżką - zwaną 'nieziemskim Właściwym działaniem' (lokuttara - sammaa - kammanta). [A to działanie] jest nie z tego świata, jest nieziemskie i łączy się ze ścieżką.
W połączeniu z innymi czynnikami
Przez zrozumienie niewłaściwego działania jako niewłaściwe i właściwego działanie jako właściwe, ktoś praktykuje Właściwe Rozumienie (1. czynnik): a w czynieniu wysiłków, by pokonać niewłaściwe działanie i pobudzić właściwe działanie, ktoś praktykuje Właściwy Wysiłek (6. czynnik); pokonując niewłaściwe działanie, z uważnym umysłem, i przebywając z uważnym umysłem w posiadaniu właściwego działania, ktoś praktykuje Właściwą Mądrość (7. czynnik). Stąd biorą się trzy rzeczy, które towarzyszą i pociągają Właściwe Działanie, mianowicie: Właściwe Zrozumienie, Właściwy Wysiłek i Właściwa Mądrość.