Vedanā

Uczucie, jest drugim z pięciu Skupisk istnienia (khandha II).

Według ich charakteru mogą być podzielone na pięć rodzajów:

(1) Cielesne Przyjemne Uczucia (kāyikā sukhā-vedanā = sukha),
(2) Cielesne Nieprzyjemne Uczucia (kāyikā dukkhā-vedanā = dukkhā),
(3) Mentalne Przyjemne Uczucia (cetasikā sukhā-vedanā = somanassa),
(4) Mentalne Nieprzyjemne Uczucia (cetasikā dukkhā-vedanā = domanassa),
(5) Obojętne lub neutralne Uczucia (adukkha-m-asukhā vedanā = upekkhā).

W odniesieniu do sześciu zmysłów można wyróżnić sześć rodzajów uczuć: uczucia związane ze widzeniem, słyszeniem, węchem, smakiem, wrażeniami dotyku i wrażeniami umysłu. Zwrot spotykany w tekstach jest następujący Uczucie powstałe poprzez Wizualny Kontakt (cakkhu-samphassajā vedanā, S. XXII. 55, D. 22) itd.

Uczucie jest jednym z siedmiu mentalnych czynników nierozerwalnie związanych ze wszelkimi świadomościami, patrz nāma.

W formule Zależnego Powstawania (pat.iccasamuppāda) uczucie jest warunkiem dla powstawania Pragnienia (tan.hā).

Wspomniane powyżej pięć rodzajów uczuć jest wymienione pośród 22 Zdolności (indriya). Patrz M.59, Kontemplacja Uczucia (Vedanā Samyutta) Nyanaponika Thera.

POWRÓT