Tan.hā
(dosł. bycie spragnionym) Pragnienie, jest główną przyczyną cierpienia oraz niekończącego się koła odradzania. "Czym o mnisi jest źródło cierpienia? Jest nim pragnienie, które powoduje nieprzerwane kolejne odradzanie się i które będąc związane z przyjemnością i pożądaniem to tu, to tam odnajduje wciąż to nowe radości. Jest nim zmysłowe pragnienie (kāma-tan.hā), pragnienie istnienia (bhava-tan.hā), pragnienie nieistnienia (vibhava-tan.hā)'' (D.22).
Tan.hā jest ósmym ogniwem w łańcuchu Współzależnego Powstawania (pat.iccasamuppāda).
W odniesieniu do sześciu przedmiotów zmysłów istnieje sześć rodzajów pragnienia: pragnienie przedmiotów wizualnych, dźwięku, zapachu, smaku, dotyku, wrażeń mentalnych (rūpa-, sadda-, gandha-, rasa-, phot.tt.habba-, dhamma-tan.hā). (M.9, D.15)
W odniesieniu do trzech poziomów istnienia są trzy rodzaje:
- Pragnienie Zmysłowej egzystencji (kāma-tan.hā),
- egzystencji subtelnej Materii (rūpa-tan.hā),
- Niematerialnej egzystencji (arūpa-tan.hā). (D.33)
Istnieje 18 kanałów Myślowych Pragnienia (tan.hā-vicarita) wzbudzonych wewnętrznie i 18 wzbudzonych zewnętrznie. Jako że pojawiają się one w przeszłości, teraźniejszości i przyszłości jest ich razem 108, patrz załącznik IV, 199 i Vibh., Ch. 17 (Khuddakavatthu-vibhan.ga).
Według Zależnego Powstawania pragnienie jest warunkowane przez uczucie, patrz D.22 (rozdział o Drugiej Prawdzie).
Na temat Pragnienia Istnienia (bhava-tan.hā) jest powiedziane (A.X, 62): "Nie można odnaleźć, o mnisi żadnego pierwotnego takiego początku pragnienia egzystencji przed którym by jego nie było a po którym by ono zaczęło istnieć. Jednak można dostrzec, że pragnienie egzystencji ma swoje główne przyczyny (warunki). Mówię, o mnisi, że także pragnienie istnienia ma swoje uwarunkowanie, które to je Podtrzymuje (sāhāram) i bez którego ono nie istnieje. Czym ono jest? Niewiedza - należy odpowiedzieć." Pragnienie istnienia oraz niewiedza są nazywane "szczególnymi przyczynami, które prowadzą do szczęśliwych i nieszczęśliwych przeznaczeń (kolei istnienia)". (patrz Vis.M. XVII, 36-42)
Najczęstszymi synonimami tan.hā są rāga i lobha (patrz mūla).