Bhante Sujato (Anthony Best) urodził się 4.11.1966 r. w Perth (Zachodnia Australia). Wychowywał się w liberalnej, katolickiej rodzinie, uczęszczał do szkoły Christian Brothers. Zafascynowany naukową wizją świata, a w szczególności teorią względności, odrzucił chrześcijaństwo, gdy był jeszcze nastolatkiem.
Studiował literaturę i filozofię na Uniwersytecie Zachodnioaustralijskim, ale po dwóch latach zrezygnował z dalszej nauki i zaczął grać rock’n’rolla. Założył z Peggy van Zalm zespół Martha’s Vineyard, formacja grała indie rocka, odnosząc sukcesy w późnych latach 80-tych. Zespół jednak rozpadł się, zanim w pełni rozwinął swoje możliwości.
Po latach działań związanych z muzyką alternatywną Bhante Sujato pozbył się iluzji dotyczących kariery muzycznej i, potrzebując gruntownej zmiany, udał się do Tajlandii. Mimo że wcześniej nie był związany z buddyzmem, znalazł dla siebie miejsce w świątyni w Chiang Mai. Zaczął poszukiwać umocnienia i głębszego zrozumienia praktyki buddyjskiej. Po roku udał się do Wat Pah Nanachat, międzynarodowego klasztoru leśnego prowadzonego przez anglojęzycznych mnichów w tradycji, z której wywodził się Ajahn Chah. Tam przyjął święcenia nowicjusza, a w następnym roku (5 maja 1994) – pełne święcenia mnicha (bhikkhu).
Spędził trzy „vassa” (pory deszczowe), ucząc się u Ajahna Brahma, w Klasztorze Bodhinayana oraz kilka lat w odległych pustelniach i jaskiniach, w Tajlandii i Malezji. Na początku 2003 r., po powrocie do Australii, przybył do posiadłości znanej wtedy jako Citta Bhavana Hermitage. Podjęto wtedy decyzję, by świątynię rozwinąć w klasztor, w którym mogłyby się odbywać nowe święcenia, i zmieniono jej nazwę na Santi Forest Monastery. To spowodowało znaczne postępy, klasztor zaczął się gwałtownie rozwijać. Wynikiem było pierwsze święcenie nowicjusza (sāmaṇera) 9 marca 2008 r. oraz liczne upasampadā (przyjęcia do Saṅghi) bhikkhów. Dodatkowo zaczęły się rozwijać projekty budowlane oraz inne, wstrzymane do tej pory z powodu sytuacji finansowej.
Reguła mnisia zawsze zakładała istnienie mniszek buddyjskich. Bhante Sujato wspierał pomysł święceń bhikkhunī (mniszek), która to idea jest jedną z poważniejszych kontrowersji w łonie współczesnej theravādy.
Na rozwój duchowy Bhante Sujato ogromny wpływ miały trzy czynniki. Najważniejszym był styl życia według tradycji leśnej, której był w pełni oddany. Wymagało to ścisłego stosowania kodeksu (Vinayi) buddyjskich mnichów i ciągłego przypominania sobie, że człowiek musi poświęcić całe życie praktyce.
Drugi czynnik to wczesne nauki Buddhy. Przez prawie dziesięć lat studiował kanoniczne pisma pāḷijskie i coraz wyraźniej dostrzegał zadziwiające i mało znane podobieństwo kanonu pāḷijskiego do fragmentów, jakie znajdował w tekstach chińskich, sanskryckich i tybetańskich. Ta zgodność uważana jest za jedną z ważniejszych wskazówek historycznych prowadzących do oryginalnych nauk Buddhy. Bhante Sujato prowadzi badania komparatystyczne tekstów różnych tradycji buddyjskich i przedstawia je buddyjskiej społeczności.
Trzeci czynnik, który wpłynął na Sujato, to trening u jego dwóch nauczycieli medytacji. Od Ajahna Maha Chatchai, mało znanego tajskiego mnicha, nauczył się praktyki miłującej dobroci, która nieustannie kształtuje jego podejście do medytacji i nauczania. Od Ajahna Brahmavamso nauczył się, jak dokładnie rozumieć tę praktykę w całościowym kontekście ścieżki Buddhy. W ciągu ostatnich lat Bhante Sujato nauczał wiele osób Dhammy i medytacji, zarówno społeczności lokalne w Australii, jak i ludzi z zagranicy. Był w Polsce na odosobnieniu zorganizowanym przez Fundację „Theravada” w grudniu 2015 r. Przemawiał także na kilku większych międzynarodowych buddyjskich konferencjach i spotkaniach.
Jego badania dotyczą najwcześniejszych pism buddyjskich. Dzięki analizie porównawczej i historycznej Czcigodny Sujato stara się naświetlić proces powstawania buddyjskiej ideologii i tożsamości. Najważniejsze książki to: „A swift pair of messengers”, „A history of mindfulness”, „Beginnings” oraz „Sects and sectarianism”.
W zainteresowaniach Bhante Sujato ważne miejsce zajmuje rola kobiet w buddyzmie, a w szczególności odnowa reguły bhikkhunī w obrębie tradycji theravādy. Swymi tekstami stara się wpłynąć na tę ważką kwestię współczesnego świata buddyzmu theravādy. Usiłuje również ustanowić społeczność mniszek (bhikkhunī) w klasztorze Santi.
Jest bezkompromisowy w działaniach i podczas przemów na rzecz święceń bhikkhunī. Wyraził swoje życzenie bezpośrednio (zob. „Dark master”), stwierdzając: „Moim głównym celem jest praca z międzynarodową Saṅghą, by ustanowić poczwórną społeczność na całym świecie. Myślę, że musimy zaakceptować fakt, iż to podstawa naszej przyszłości”.
Jest twórcą i redaktorem naczelnym portalu suttacentral.net, na którym publikuje swoje przekłady sutt kanonu, jak również gromadzi tłumaczenia tipiṭaki w innych językach.
