Nyanatiloka Mahathera - Słownik Buddyjski
Kiriya (lub kriya)-citta
Funkcjonalna Świadomość lub Kammicznie nieaktywana świadomość, jest określeniem na
- stany świadomości, które nie są ani Korzystne (kusala), Szkodliwe (akusala), ani też nie są Rezultatem karmy (vipāka). To znaczy, że działają one niezależnie od kammy.
- Tak nazywane są wszystkie światowe stany umysłu Arahata, które stowarzyszone są z dwoma lub trzema szlachetnymi korzeniami (wolnością od chciwości, wolnością od nienawiści, wolnością od złudzeń). U Arahata są one kammicznie neutralne, podczas gdy w przypadku nie-Arahata stany te odpowiadają kammicznie korzystnym (patrz Tabela I 1-8 i 73-89) a także
- występujące u Arahata pozbawione korzeni elementy świadomości umysłu (Tabela I 72) Wytwarzające Radość (hasituppāda),
- także jest to ten Element Umysłu (mano-dhātu), który spełnia funkcję Uwagi (āvajjana) względem przedmiotu zmysłu (Tabela I 70) i ten element Świadomości Umysłu (manoviññān.a-dhātu), który spełnia funkcje Decydowania (vot.t.hapana) i uwagi względem przedmiotu umysłu (Tabela I 71). Te dwa ostatnie występują oczywiście u wszystkich istot.
Wraz ze świadomością będącą Rezultatem kammy (vipāka) należy ona do grupy kammicznie Neutralnej świadomości (avyākata). Patrz Tabela I (ostatnia kolumna) (Załącznik).