1. Wstęp:

Buddyzm nie jest religią żebraków. Buddha ustanowił pewne reguły, tak aby mnisi mogli w pełni korzystać z dobrodziejstw jakie niesie ze sobą wyrzeczenie się świata. Chodzi tu głównie o wyzbycie się ignorancji, nienawiści i właśnie – pożądania – na przykład do gromadzenia dóbr materialnych. Dlatego też ideałem jest pabbajjā – ten kto wyzbył się majątku, opuścił dom i rodzinę by móc żyć jako mnich buddyjski.

Nauki Starszych (zwane Theravādą) bazują na racjonalności. Oznacza to, że wszystkie nakazy, nawet te najdrobniejsze – powinny dążyć tak naprawdę do jednego celu, jakim jest wyzwolenie. Innymi słowy, każda poszczególna reguła powinna hołdować fundamentalnym instrukcjom danym bhikkhom.

Jak głoszą tradycyjne przekazy – Buddha przez pierwsze dwadzieścia lat nie musiał niczego zabraniać swoim podopiecznym, gdyż wszyscy oni byli szlachetnymi (ariyā), rzecz jasna na różnych stadiach swej drogi do Nibbāny. Po tym okresie do Saṃghi dołączały osoby o nieco niższych aspiracjach. Ludzie z odmiennych środowisk, z różnych przyczyn zakładali mnisie szaty - jedni dla chęci prestiżu, bądź dla własnego zysku, inni by uciec przed obowiązkami i dla wygodnego życia. Zachowując się w sposób ordynarny, bądź niezgodny z przyjętymi normami społecznymi, budzili zgorszenie wśród osób wspierających Saṃghę. Zanim jednak Buddha zaczął formułować podstawy Vinayi – czyli Āṇāpātimokkhę – obowiązywała Ovādapātimokkha – czyli generalne zasady wszystkich poprzedzających Buddhów. Te podstawy to zaledwie trzy wytyczne:

Khantī paramaṃ tapo titikkhā,
nibbānaṃ paramaṃ vadāmi Buddhā.
Nahi pabbajito parūpaghātī,
na samano hoti paraṃ viheṭhayanto.

184. Najlepszą z praktyk moralności znajdziesz w cierpliwości i powściągliwości,
najwyższa nade wszystko jest Nibbāna – mówią Buddhowie.
Ten, kto porzucił życie rodzinne jest bez jakichkolwiek okrutnych czynności,
nie można nazwać zacnym tego, kto najgorsze rany innym zadaje.

Sabbapāpassa akaranaṃ, kusalassa upasampadā.
Sacittapariyodapanaṃ, etaṃ Buddhānasāsanaṃ.

183. Zła porzucenie,
dobra czynienie,
od skaz umysłu oczyszczenie –
to wszystkich Buddhów zalecenie.

Anūpavādo anūpaghāto, pātimokkhe ca saṃvaro;
Mattaññutā ca bhattasmiṃ, pantañca sayanāsanaṃ;
Adhicitte ca āyogo, etaṃ buddhānasāsanaṃ

185. Nie zrzucaj winy na nikogo,
nie czyń krzywdy innym istotom,
podporządkuj się regułom,
pożywiaj się z umiarem, miejsce spoczynku miej w ustroni,
doskonal się w uszlachetnianiu serca;
To prawdy które każdy z Buddhów odsłoni.

Innymi słowy chodzi tu o pewnego rodzaju kulturę, o pewien wzór społeczny – jakim w czasach Buddhy był ktoś, kto faktycznie wyrzekł się świata i poświecił swoje życie by znaleźć odpowiedzi na podstawowe, egzystencjalne pytania. Osoby świeckie powinny zatem ofiarowywać cztery rekwizyty z szacunku do osób szlachetnych, bądź takich, które dopiero rozpoczęły swoją drogę do szlachetności.

Oczywiście nie ma nic zdrożnego w dawaniu jałmużny z innych pobudek, jak współczucie – co więcej, jak wyjaśnia Abhidhamma - jest to jeden z najpiękniejszych darów, jeśli towarzyszy temu na przykład appamaññā cetasika (myśl, która nie posiada granic, jest bezwarunkowa, nie oczekuje niczego w zamian). Jak jest wyjaśnione w Abhidhammatthasaṅgaha – alobha to przeciwieństwo lobha – implikując, że jest to dāna, bądź dobroczynność, wspaniałomyślność, etc. Oznacza to pozytywną cechę, której charakterystyką jest aktywny altruizm. Jest to jeden z trzech korzeni dobra. Podobnie jak kropla wody spływa po liściu lotosu bez przywierania do niego, w ten sam sposób brak przywierania do obiektu jest główna charakterystyką tej cetasiki.

Cały proces – początkowa motywacja, faktyczne ofiarowanie jałmużny oraz rezultaty tego czynu – nazywać można kammą, właściwym działaniem lub dobrym uczynkiem. Nie zawsze jednak nasz dar zostanie spożytkowany właściwie. Czasem osoby, które wyciągają dłoń w prośbie o pieniądze, za chwilę pociągają haust z butelki taniego wina. Oczywiście nie oznacza to nagromadzania złej kammy jeśli nasz dar zostanie niewłaściwie użyty. Jeśli jednak właściwie użyjemy środków jakimi dysponujemy, nie tylko zmniejszymy w sobie taṇhę (lgnięcie, obsesję) poprzez dawanie innym czegoś wartościowego. Jest szansa, że realnie pomożemy innym potrzebującym. Jednak dawanie, nawet ofiarowywanie datków Saṃdze to rodzaj loterii i wiary w to, że pieniądze lub rekwizyty faktycznie trafią do tych, którzy podążają drogą wyznaczoną przez Buddhę.

Otrzymywanie jałmużny również wiąże się z pewnymi obowiązkami. Są to kontemplacje, zachowanie zgodne z Vinayą oraz rozwijanie uważności, by odnotować każdą myśl, której podstawą może być lobha – pragnienie, łaknienie, pazerność. Poniżej chciałbym przedstawić obowiązki odbiorców oraz komentarze i cytaty palijskie wraz z tłumaczeniami. Mam nadzieję, że dzięki temu ci którzy zdecydują się wspomóc Saṃghę będą mieli świadomość, że ich dāna (dar, ofiara) zostanie właściwie spożytkowana.

^{(* Komentarz) Zdaję sobie sprawę z trudności jakie mogą zaistnieć odnośnie zrozumienia niektórych wytycznych Vinayi. Reguła mnisia została skodyfikowana w ten sposób i tak szczegółowo po to by nie było żadnych wątpliwości co do konkretnego czynu. Prawa te powstały na bazie licznych precedensów jakich Buddha i Saṃgha byli świadkami.}

2. Podstawowe pożywienie.

Posiłek, jak wskazuje polskie słowo powinien posilać ciało i umysł. Piṇḍpāta dosłownie oznacza otrzymanie jałmużny do miski żebraczej. Piṇḍpātiko to ktoś kto stosuje się do Piṇḍpātikaṅgi – jednej z trzynastu dhutaṅg – ascetycznych praktyk dozwolonych przez Buddhę. Mnisi i mniszki przestrzegający tych zasad powinni wyżebrać od osób świeckich pożywienie, które włożone jest bezpośrednio do ich misek. Nie mogą zatem spożywać specjalnych posiłków jak Saṃghabhatto czy Salākabhatto – patrz niżej w komentarzach.

(2:A) Rekwizyt pożywienia (Piṇḍpāta-Nissaya)

Mnich buddyjski może spożywać posiłki jedynie w odpowiednim czasie. Oznacza to, że może jeść jedynie w przedziale czasowym od świtu do południa. Generalnie więc będzie to około pięć, sześć godzin (dotyczy Indii, Sri-Lanki i krajów Azji południowo-wschodniej). Jeśli mnich zacznie jeść przed wschodem słońca oznaczać to będzie złamanie reguły. Zatem życie mnicha buddyjskiego nie należy do łatwych, zwłaszcza że Buddha radził bhikkhom by jedli tylko jeden posiłek dziennie.

^{(* Komentarz) W dzisiejszych czasach niewielu mnichów przestrzega tej zasady, spożywając śniadanie (około 6 rano, zaraz po wschodzie słońca) posilając się ciastkami bądź dozwolonymi przekąskami w trakcie przerwy na herbatę (rzadko stosowana praktyka - około 9.30 – 10.00) i jedząc obiad (od 11.00 do 12.00). Oczywiście tylko pod warunkiem, że dania te zostały dostarczone mnichom przez klasztor, bądź darczyńców.}

Każde spożywanie pokarmu powinno być pretekstem do praktyki uważności i na tę okazję jest przeznaczona specjalna medytacja. Cokolwiek jest używane przez mnicha, powinien on kontemplować każdy moment użytkowania. Tak powinny przejawiać się dobroczynne skutki stosowania Nauki Buddhy.

Istnieje pięć rodzai podstawowego pożywienia:

(a) Odana = ugotowane ziarna, ryż, etc - główny artykuł żywieniowy w danym kraju.
(b) Kummāsa = słodkie bądź cierpkie owsianki, etc.
(c) Sattu = jakiekolwiek z siedmiu rodzai ziaren, czy to wysuszonych, prażonych, zmielonych i tak obrobionych by stanowiły posiłek (do tej grupy można zaliczyć chleb)
(d) Maccha = mięso jakiegokolwiek stworzenia żyjącego w morzu,
(e) Maṃsa = mięso jakiegokolwiek dwunoga lub czworonoga, pod warunkiem że jest to mięso dozwolone (nie może to być wg Vinayi mięso człowieka, słonia, konia, psa, węża, lwa, tygrysa, geparda, niedźwiedzia, oraz hieny zaliczanej jako pantery)

(2:B) Dodatkowe pożywienie.
Jakikolwiek pokarm, który nie zalicza się do pięciu podstawowych rodzai pożywienia jest dodatkowym pożywieniem. Będą to zatem wszelkiego rodzaju soki, także napoje wzmacniające, czyli pięć rodzai toników (ghee, świeże masło, olej, miód i molasa) leki, woda, a także drewienka do czyszczenia zębów – wszystkie zwane są w Vinayi dodatkowym pożywieniem.

^{(* Komentarz)
1.Specjalne posiłki bądź posiłki dozwolone przez Buddhę: 1. Saṃghabhatto – posiłek dla Saṃghi 2. Uddesabhatto - posiłek dla konkretnej grupy mnichów 3. Nimantanabhatto – posiłek dla mnichów zaproszonych z imienia 4. Salākabhatto – pożywienie dane na kartach (*sub komentarz:) przygotowywane z zapasów Saṃghi i rozdawane na niewielkich wycinkach z bambusa, kawałkach drewna, bądź liści – mnisi czasem używali podobnych kart do głosowania podczas zgromadzeń, gdy wymagała tego Vinaya, etc. 5. Pakkhikabhatto – posiłek dawany co dwa tygodnie (podczas pełni i nowiu księżyca) 6. Uposathikabhatto – posiłek w dniu uposatha 7. Patipadikabhatto – posiłek dzień po uposacie.}

^{2.Pięć warunków jakie muszą być spełnione podczas ofiarowywania pożywienia i leków: 1. darczyńca musi stać w odległości jednej hatthapāsa (około 1.25 metra) od mnicha, któremu chce ofiarować dany rekwizyt (Piṇḍpāta - pożywienie bądź gilānapaccaya bhesajjaparikkhāraṃ - leki). 2. Dar nie powinien być cięższy od czegoś co może podnieść przeciętny mężczyzna (majjhima purisa), co z kolei równa się wadze, która może być podniesiona przez dwie przeciętne kobiety. 3. Darczyńca powinien ofiarować rekwizyt dłonią, łyżką, talerzem, poprzez zsunięcie, pod warunkiem, że stoi na wyciągnięcie ręki 4. Darczyńca musi być istotą ludzką, istotą niebiańską bądź zwykłym zwierzęciem 5. Odbiorca powinien dotknąć rekwizyt dłonią, bądź jakkolwiek pośrednio, dotykając miskę, talerz, naczynie, a nawet stół.}

^{3. Sześć przypadków gdy pożywienie nie spełnia warunków by mogło być spożyte przez mnicha: 1. Pożywienie pozostawione przez mnicha, który przestał być mnichem 2. Pożywienie pozostawione przez mnicha, który zmarł 3. Pożywienie pozostawione przez mnicha, który stał się ponownie Samanerą (nowicjuszem) lub przeszedł spontaniczną zmianę płci 4. Pożywienie pozostawione ostatecznie przez mnicha. 5. Pożywienie oddane przez mnicha, po tym jak je ukradł 6. Jeśli pożywienie zostało darowane nowicjuszowi, bądź osobie świeckiej.}

(2:C) KONTEMPLACJA POŻYWIENIA

Mnisi przed posiłkiem powinni recytować te słowa w języku palijskim, rozumiejąc ich znaczenie:

Paṭisaṅkhā yoniso piṇḍapātaṃ patisevāmi, neva davāya, na madāya, na maṇḍanāya, na vibhūsanāya;
Yāvadeva imassa kāyassa ṭhitiyā, yāpanāya, vihiṃsūparatiyā, brāhmacariyānuggahāya;
Iti purāṇāñ ca vedanaṃ paṭihaṅkhāmi, navañ ca vedanaṃ na uppādessāmi, yātrā ca me bhavissati, anvajjatā ca hāsu vihāro ca.

Mądrze rozważając używam pożywienia z jałmużny, nie dla przyjemności, ani dla odurzenia, ani dla polepszenia, ani dla upiększenia;
Jedynie z myślą utrzymania i przetrwania tego ciała, by zaspokoić łaknienie, by wspomóc praktykę czystego żywota;
„Porzucając dawne odczucia, nie wzniecając nowych odczuć, będę żył w zdrowiu, bez poczucia winy, pozostając w pełni zadowolonym.”

SŁOWNICZEK DO KONTEMPLACJI POŻYWIENIA:

Cztery aspekty, o których należy pamiętać i nie praktykować ich:

(1) Neva davāya = nie dla przyjemności
(2) Na madāya = ani dla odurzenia
(3) Na maṇḍanāya = ani dla polepszenia
(4) Na vibhūsanāya = ani dla upiększenia

Osiem aspektów, które należy zaakceptować

(1) Yāvadeva imassa kāyassa ṭhitiyā = jedynie z myślą utrzymania
(2) Yāpanāya = przetrwania tego ciała
(3) Vihiṃsūparatiyā = by zaspokoić pragnienie
(4) Brāhmacariyānuggahāya = by wspomóc praktykę czystego żywota
(e) Iti purāṇāñ ca vedanaṃ paṭihaṅkhāmi = porzucając dawne odczucia
(f) Navañ ca vedanaṃ na uppādessāmi = nie wzniecając nowych odczuć
(g) Yātrā ca me bavissati = będę żył w zdrowiu
(h) Anavajjatā ca = bez poczucia winy

Efekt właściwego spożywania pokarmu

(a) Hāsu vihāro ca = pozostając w pełni zadowolonym

Mnich buddyjski używa pożywienia zgodnie z odpowiednim zamierzeniem. Przed
spożyciem musi zatem zastanowić się i rozważyć w jakim celu chce użyć tego rekwizytu. Tym sposobem, medytując przynajmniej raz dziennie nad naturą i intencją spożywania pokarmu, mnisi nie generują żadnych zanieczyszczeń.

3. Rekwizyt mnisich szat (Cīvara-Nissaya)

Generalnie mnisi używają podobnego stylu noszenia szat do tego sprzed dwóch i pół tysiąca lat. Mnisi Theravādy mają zazwyczaj ten sam krój szat, jednak często zakładają je w nieco odmienny sposób, co kreuje charakterystyczną cechę poszczególnego kraju bądź regionu jeśli chodzi o styl noszenia szaty. To samo tyczy się koloru szat. Ogólnie szaty powinny być koloru brudnego. Sam kolor nie ma tu większego znaczenia aczkolwiek uważa się, że wczesna Saṃgha miała szaty o czerwonym odcieniu, gdyż takiego koloru używali myśliwi, by się nie postrzelić w lesie i był to najtańszy barwnik szat w tamtych czasach.

(3:A) Znaczenie jakie niesie w sobie cīvara

Cīvara to mnisia szata. Inne słowa w Pāḷi to Kāsāva, Kāsāya i Arahattadhaja. Kāsāva bądź Kāsāya to zabarwiona na szafranowo szata, która pozszywana jest z mniejszych części. Arahattadhaja znaczy dosłownie „flaga Arahanta”. Szata powinna więc być symbolem doniosłości, szlachetności i wyzwolenia.

(3:B) Dwa rodzaje szat.

"Paṃsukūlacīvara"- słowo to możemy podzielić na dwie części - paṃsukūla i cīvara. Paṃsukūla znaczy tutaj zabrudzone kawałki materiału, polskimi odpowiednikami mogą być szmaty lub łachmany. Cīvara oznacza szatę. Paṃsukūlacīvara oznacza więc szatę zszytą z kawałków szmat, zabrudzonych kawałków materiału. Gdy mnisi potrzebowali szat, przeszukiwali śmietniska, ulice, a nawet cmentarze w poszukiwaniu nadających się do ponownego użytku szmat. Zebrawszy odpowiednią ilość kawałków materiału, prali je, suszyli by zszyć z nich nową szatę. Następnie taką szatę zabarwiali najtańszym dostępnym barwnikiem – najprawdopodobniej na szafranowo.

W początkach Sāsany Buddhy, kandydaci na mnichów mieli obowiązek sami postarać się o nową szatę. Mogli być wyświęceni zgodnie z regułami jedynie wtedy gdy sami postarali się o własne szaty (oraz miskę żebraczą) w taki sam sposób jaki opisano powyżej. Musieli samodzielnie poszukać i przygotować mnisi ubiór. Nie mogli przyjmować szat dostarczanych przez osoby świeckie bądź zwolenników. W dzisiejszych czasach nie praktykuje się już tej tradycji, mnisi i mniszki nie idą na śmietniska, nie grzebią w rynsztokach poszukiwaniu łachmanów nadających się na ich nowy ubiór. Nikt też nie profanuje cmentarzy by wydobyć z nich potrzebne kawałki płótna. W czasach Buddhy w Indiach istniały lasy – cmentarzyska, na których pozostawiano ubrane ciała zmarłych. Nie było to uznawane za profanację jeśli dzika zwierzyna pożywiała się ciałami bądź ktokolwiek, w tym mnisi bądź inni asceci korzystali z pozostawionych ubrań. Co więcej, bhikkhowie dzięki takim miejscom mogli także praktykować asubha – jedną z medytacji kammaṭṭhāna nad obrzydliwością ciała.

„Gahapaticīvara” - po 20 latach Buddha pozwolił na to by osoby świeckie mogły dostarczać bhikkhom szat. Gahapati znaczy domownik, osoba świecka, ktoś kto pozostaje i mieszka w domu. Gahapaticīvara oznacza mnisi ubiór dostarczony przez świeckich zwolenników. Tradycja ta zapoczątkowana została przez słynnego doktora tamtych czasów o imieniu Jīvaka syna Abhayakumāry.

Mnich, nawet w dzisiejszych czasach ma nadal dwa sposoby na zdobycie mnisiej szaty. Może liczyć na wsparcie ze strony innych, może też liczyć tylko na siebie i zacząć poszukiwania na śmietniskach i na ulicach.

(3:C) Szaty dozwolone przez Buddhę dla mnichów i mniszek

Przez pierwsze 20 lat po oświeceniu Buddhy mnisi używali jedynie trzech szat to jest:

1. Saṅghāṭī = szata na zewnątrz
2. Uttarāsaṅga = szata górna
3. Antaravāsaka = szata dolna

Później Błogosławiony pozwolił bhikkhom posiadać dodatkowe sześć szat:

1. Vassikasāṭika cīvara = szata przeciwdeszczowa.
2. Kaṇḍuppaṭicchādicīvara = szata na skaleczenia i rany.
3. Nisīdana = szata do siedzenia
4. Paccattharaṇa = prześcieradło.
5. Mukhapuñchana = ręcznik, chustka
6. Parikkhāracoḷa = mniejsze części materiału przeznaczone jako filtr do wody bądź jako torba

Buddha pozwolił używać mnichom 9 rodzai szat, natomiast Bhikkhunī mogły używać 10 szat:

1. Saṅghāṭī = szata na zewnątrz
2. Uttarāsaṅga = szata górna
3. Antaravāsaka = szata dolna
4. Kaṇḍuppaṭicchādicīvara = szata na skaleczenia i rany
5. Paccattharaṇa = prześcieradło
6. Mukhapuñchana = ręcznik, chustka
7. Parikkhāracoḷa = mniejsze części materiału przeznaczone jako filtr do wody bądź jako torba
8. Udakasāṭikacīvara = szata do kąpieli
9. Saṃkaccikacīvara = szata na górną część ciała
10. Āvasathacīvara` = szata na czas menstruacji

W Mahāvagga Pāḷi, Buddha wspomina o "Atirekalābho". Oznacza to dodatkowy zestaw szat. Mnich może więc posiadać więcej niż jeden zestaw dzieięciu szat – późniejsze komentarze mówią jednak, że istnieje pewien poziom gdy ta korzyść (lābha) może stać się przeszkodą (pali-bodha). Zakłada się, że powyżej pięciu zestawów mnich nie powinien gromadzić więcej szat.

^{(* Komentarz)
1.Sześć rodzai dodatkowych szat dozwolonych przez Buddhę: 1. Khoma – szata lniana 2. Kappāsika – szata z bawełny 3. Koseyya – szata z jedwabiu 4. Kambala – szata wełniana 5. Sāṇa – szata z włókien konopi 6. Bhaṅga – szata będąca mieszanką powyższych}

(3:D) KONTEMPLACJA UŻYWANIA MNISICH SZAT

Mnich powinien rozważać w jakim celu używa on swoich szat. W Pāḷi medytacja ta nazywa się cīvarapaccavekkhaṇā:

Paṭisaṅkhā yoniso cīvaraṃ patisevāmi,
Yāvadeva sītassa paṭighātāya, unhassapaṭighātāya,
ḍaṃsa-makasa-vātātapa sarīsapa samphassānaṃ paṭighātāya,
yāvadeva hirīkopinappaṭicchādanatthaṃ.

Mądrze rozważając używam mnisich szat,
Jedynie dla ochrony przed zimnem,
dla ochrony przed gorącem,
przed kontaktem z kąsającymi owadami, komarami, wiatrem, upałem oraz innymi pełzającymi stworzeniami,
jedynie po to by zakryć wstydliwe części ciała.

SŁOWNICZEK DO KONTEMPLACJI MNISICH SZAT:

Cztery aspekty, ukazujące cel używania mnisich szat:

(1) Yāvadeva sītassa paṭighātāya = dla ochrony przed zimnem
(2) Yāvadeva uṇhassa paṭighātāya = dla ochrony przed gorącem
(3) Yāvadeva daṃsamakasa vāt'ātapa sarīsapa- samphassānaṃpaṭighātāya = dla ochrony przed kontaktem z kąsającymi owadami, komarami, wiatrem, upałem oraz innymi pełzającymi stworzeniami,
(4) Yāvadeva hirīkopinappaṭicchāda-paṭicchādanatthaṃ = jedynie po to by zakryć wstydliwe części ciała.

Mnich używając rekwizytu mnisich szat nie powinien generować żadnych zanieczyszczeń w umyśle. Przynajmniej raz dziennie, zakładając szaty, powinien zastanowić się nad przeznaczeniem noszenia mnisiego ubioru. Idealnie byłoby gdyby medytował powyższą kontemplację na przykład podczas zakładania bądź zdejmowania Uttarāsaṅgi.

(4) Rekwizyt miejsca spoczynku (Senāsana-nissaya)

Buddha i jego uczniowie podczas pory deszczowej przebywali przez trzy miesiące w vassāvāsa (vassa = miejsce spoczynku podczas pory deszczowej + āvāsa = klasztor, ustroń, świątynia).

(4:A) Ustanowienie miejsca spoczynku.

Podczas pierwszego dwudziestolecia nauczania zwanego wczesnym okresem (pathamabodhi) Błogosławiony nie wydał żadnych instrukcji odnośnie ustalonego miejsca spoczynku. Dopiero dwadzieścia lat po oświeceniu, Buddha zezwolił na to by mnisi pozostawali w jednym miejscu na czas trwania pory deszczowej.

Pewnego razu Błogosławiony przebywał w gaju bambusowym w klasztorze niedaleko miasta Rājagaha. W owym czasie istniały dwie grupy – pierwszą stanowili uczniowie Buddhy, druga grupa miała w zwyczaju zostawać w jednym, wyznaczonym miejscu podczas pory deszczowej. Bhikkhowie nie znali reguły dotyczącej pozostawania w miejscu spoczynku więc podróżowali na piechotę to tu, to tam, zarówno w porze zimnej (Hemantautu), w gorącej porze (Gimhantautu) jak i w porze deszczowej (Vasantautu). Ludzie spoglądali na mnichów z odrazą i krytykowali ich zachowanie, mówiąc: Jacyż dziwni są ci mnisi? Chodzą bez przerwy w trakcie wszystkich trzech pór roku. Inni asceci przebywają w specjalnych miejscach na czas trwania pory deszczowej. Nawet ptaki wiją gniazda na drzewach przygotowując sobie miejsce na porę deszczową. Dlaczego zatem mnisi buddyjscy nie posiadają takowych miejsc spoczynku? Mnisi posłyszeli te słowa i zdali raport Buddzie. W odpowiedzi usłyszeli te oto słowa wypowiedziane przez Błogosławionego: „anujānāmi Bhikkhave vassaṃ upagantum" (pozwalam wam mnisi byście przebywali w miejscu spoczynku na czas trwania pory deszczowej).

W Mahāvagga Pāḷi Buddha wyjaśnił pojęcie Senāsana (miejsca spoczynku): "Rukkhamūḷasenāsanaṃ nissāya pabbajjā tattha te Yāvajīvaṃ ussāho Karaṇīyo." Przeważnie mnisi powinni przebywać pod ochroną drzewa – dodając tę klauzulę do tej reguły: "Atirekklāho vihāro aḍḍhayogo Pāsādo hammiyam guhā." Słowo "atirekalābho" znaczy nabytek, dodatkowe miejsce, w którym mnich może przebywać. Jeśli mnich nie posiada budynku, w którym mógłby spędzić porę deszczową, powinien pozostać na czas trzech miesięcy pod drzewem. Senāsana oznacza miejsce spoczynku, schronienie, miejsce zamieszkania, kwaterunek. Dosłownie palijskie słowo oznacza miejsce gdzie można się położyć (sayanaṃ).

^{(* Komentarz)
1.Pięć rodzai klasztorów dozwolonych przez Buddhę: 1. Vihāra – budowla z dachem nachylonym po obydwu stronach budynku 2. Aḍḍhayoga – budowla z dachem nachylonym po jednej stronie budynku 3. Pāsāda – wysoka rezydencja z kilkoma piętrami, pałac, o dachu z iglicami 4. Hammiya – budowla o płaskim dachu 5. Guha – jaskinia.}

^{2.Bhikkhowie przed tym jak Buddha zezwolił na miejsce spoczynku przebywali w lesie (Araññe), pod drzewem (Rukkhamūle), na zboczu góry lub na szczycie góry (Pabbate), w żlebie lub w wąskiej dolinie (Kandarāyaṃ), w jaskini (Giriguhāyaṃ), na cmentarzu (Susāne), na leśnej polanie (Vanapatte), na szczerym polu (Ajjhokāse), na kopie siana (Palālapunje)}

^{3.Pewnego razu bogacz z Rājagahy zobaczył mnichów przebywających w wyżej wymienionych miejscach, bez miejsca spoczynku. Za każdym razem gdy widział mnichów budziło się w nim przyjemne uczucie, zdecydował się więc podarować mnichom schronienie w trakcie pory deszczowej. Mnisi po konsultacji z Buddhą usłyszeli te słowa: "Atha kho Rājagahako seṭṭhi ekāheneva saṭṭhivihāre patiṭṭhāpesi." (Zezwalam na miejsca spoczynku podarowane przez osoby świeckie). Wtedy bogacz podarował mnichom 60 klasztorów jednego dnia.}

^{4.Usytuowanie klasztoru: 1. Ani zbyt daleko od wioski lub miasta, ani zbyt blisko nich. 2. Łatwo się do niego dostać, dojazd nie jest problemem. 3. Nie powinien być zatłoczony za dnia. 4. Powinien być cichy w nocy.}

^{5.W północnych Indiach istnieją trzy pory roku, mające po cztery miesiące. Istnieją dwa okresy pory deszczowej – wczesny i późny. Wczesny okres zawiera pierwsze trzy miesiące pory deszczowej. Zaczyna się wraz z nowiem miesiąca Wāso / Lipca (Āsaṇhamāsa) i trwa aż do pełni miesiąca Thadingyut / Października (Assayujamāsa). Późny okres zawiera ostatnie trzy miesiące – czyli drugi, trzeci i czwarty miesiąc pory deszczowej. Podczas tego okresu mnisi powinni pozostać w miejscu spoczynku.}

(4:B) KONTEMPLACJA UŻYWANIA MIEJSCA SPOCZYNKU

Gdy mnich przebywa w klasztorze, powinien uprzytamniać sobie przeznaczenie tego miejsca oraz użytek jaki z tego płynie. W Pāḷi medytacja ta nazywa się senasanapaccavekkhaṇā:

Paṭisaṅkhā yoniso senāsanaṃ patisevāmi,
Yāvadeva sītassa paṭighātāya, unhassapaṭighātāya,
ḍaṃsa-makasa-vātātapa sarīsapa samphassānaṃ paṭighātāya,
yāvadeva utuparissaya vinodana paṭisallānārāmatthaṃ.

Mądrze rozważając używam miejsca spoczynku,
Jedynie dla ochrony przed zimnem,
dla ochrony przed gorącem,
przed kontaktem z kąsającymi owadami, komarami, wiatrem, upałem oraz innymi pełzającymi stworzeniami,
jedynie po to by uchronić się przed zmianami klimatu, oraz by cieszyć się z odosobnienia.

SŁOWNICZEK DO KONTEMPLACJI MIEJSCA SPOCZYNKU:

Pięć aspektów, ukazujących cel używania miejsca spoczynku:

(1) Yāvadeva sītassa paṭighātāya = dla ochrony przed zimnem
(2) Yāvadeva uṇhassa paṭighātāya = dla ochrony przed gorącem
(3) Yāvadeva daṃsamakasa vāt'ātapa sarīsapa- samphassānaṃpaṭighātāya = dla ochrony przed kontaktem z kąsającymi owadami, komarami, wiatrem, upałem oraz innymi pełzającymi stworzeniami,
(4) Yāvadeva utuparissaya = jedynie po to by uchronić się przed zmianami klimatu
(5) Yāvadeva vinodana paṭisallānārāmatthaṃ. = jedynie po to by cieszyć się z odosobnienia.

Mnich przebywając w klasztorze lub ośrodku medytacyjnym nie powinien nazbyt angażować się w sprawy związane z miejscem, ani w życie towarzyskie jakie się tam może toczyć. Jeśli jest to czas jego odosobnienia powinien zdawać sobie sprawę, że życie klasztorne, bądź też zbytnie przywiązanie się do miejsca, budynku, czy rzeczy w nim zgromadzonych – wszystko to może stać się przeszkodą w jego praktyce (Āvāsa). Jeśli jest w trakcie przedsięwzięcia związanego z klasztorem (navakamma) jak na przykład budowa nowych pomieszczeń, etc, na czas odosobnienia powinien zlecić swoje obowiązki odpowiedzialnej osobie.

(5) Rekwizyt lekarstwa (Pūtimuttabhesajja)

Należy odróżnić lekarstwa w potocznym tego słowa znaczeniu (pigułki lub sproszkowane preparaty) od napojów wzmacniających, które także zwane są lekarstwami. Jest też osiem soków, a także rozróżnienie między tradycyjną medycyną ( tym także tradycyjna medycyną z danego regionu) od medycyny stosowanej ogólnie (uznanej za generalną).

(5:A) Ustanowienie rekwizytu lekarstwa

Pewnego razu Błogosławiony przebywał w klasztorze Jetavany w mieście Sāvatthi. W owym czasie bhikkhowie cierpieli na jesienną chorobę, wymiotowali zjedzonym ryżem, przez to stali się chudzi i mizerni, ich żyły wyszły na wierzch, wyglądali fatalnie, wręcz obscenicznie. Gdy Buddha ich dostrzegł zapytał o to Ānandę. Czcigodny Ānandā wyjaśnił Błogosławionemu sprawę szczegółowo.

Buddha udał się do cichego miejsca. Gdy medytował tam samotnie, pewna myśl przyszła do niego. Co jeśli zezwoliłbym na lekarstwo dla mnichów? Musiałby to być lek, który jest uznany przez osoby świeckie, który byłby także rodzajem pożywienia, ale nie byłby uznany za stały pokarm.

^{(* Komentarz)
1.Pięć rodzai leków dozwolonych przez Buddhę, zwane też pięcioma tonikami, napojami wzmacniającymi: 1. Sappi – ghee (półpłynne masło używane w kuchni indyjskiej) 2. Navanīta – świeże masło 3. Tela – olej 4. Madhu – miód 5. Phānita – molasa.}

Tych pięć rodzai lekarstw jest uznanych przez osoby świeckie, są także rodzajem pożywienia, ale nie są uznane za stały pokarm. Co jeśli zezwoliłbym mnichom przyjmować w odpowiednim czasie, by mogli posilać się w odpowiednim czasie (jedynie między wschodem słońca a południem)? Mnisi poczęli zatem przyjmować pięć napojów w odpowiednim czasie, posilali się nimi w odpowiednim czasie. Przez to jednak nie mogli utrzymać normalnego pożywienia, tym bardziej tłustych posiłków. Cierpieli więc nadal na jesienną chorobę i do tego stracili całkiem apetyt, przez co stali się jeszcze bardziej mizerni. Błogosławiony zwrócił się zatem do mnichów tymi słowami: „Zezwalam wam, bhikkhowie, abyście przyjętymi w odpowiednim czasie napojami wzmacniającymi posilali się zarówno w odpowiednim czasie jak też w przekroczonym czasie (od południa do zmierzchu).”

^{(* Komentarz)
Vibhanga definiuje pięć napojów wzmacniających następująco:
1.Ghee – oznacza odcedzone, przegotowane masło zwierzęce z dozwolonego przez Buddhę zwierzęcia.
2.Navanīta – oznacza świeże masło z dozwolonego zwierzęcia. Żaden tekst Vinayi nie precyzuje w szczegółach jak świeże masło powinno być. Bhūmija Sutta (M.126) opisuje proces jako: „wlawszy świeże mleko ze śmietaną do garnka, należy obracać w nim w koło maselnicą.” Do dziś dnia świeże masło jest robione w Indiach tym tradycyjnym sposobem. Przy pomocy maselnicy, która kształtem przypomina mandarynkę przymocowaną na małym patyku, obraca się nią w garnku ze świeżym mlekiem i śmietaną, od czasu do czasu skraplając maselnicę wodą. Masło można łatwo zebrać gdyż ścina się na powierzchni maselnicy pod wpływem ruchu. Świeże masło w przeciwieństwie do masła zrobionego ze śmietany (która pojawia się gdy mleko odstoi pewien czas) może być przechowywane w gorącym klimacie Indii i będzie świeże przez kilka dni. Świeże masło nie potrzebuje zimna i zapasy trzymane w butelkach nie zjełczeją. Zgodnie z Szerokimi Standardami masło ze śmietany będzie także uznane za świeże masło. W przeciwieństwie do serów, które mogą budzić kontrowersje, jeśli także i ser zaliczać do kategorii świeżego masła. W tekstach Mahāvaggi Błogosławiony zezwala bhikkhom konsumować pięć produktów pochodzących od krów: 1. mleko 2. zsiadłe mleko 3. maślankę 4. świeże masło 5. ghee. Najwidoczniej ser – czyli zsiadłe mleko które po oddzieleniu od płynów i dodaniu lub nie dodawaniu pleśni do smaku – w czasach Buddhy nie był znany. Można pokusić się by dodać ser do jednego z pięciu wymienionych produktów – kwestia do którego. Niektórzy spierali się by ser zaliczyć do świeżego masła, gdyż skład jest podobny – skondensowany tłuszcz z mleka. Inni uznali, że bardziej odpowiednim byłoby uznać ser za rodzaj zsiadłego mleka, gdyż twaróg może być uznawany za rodzaj stałego pokarmu. Jako że teksty nie podają żadnych konkretów najlepszym rozwiązaniem jest uznawanie tradycyjnego podejścia lokalnej społeczności mnisiej (Saṃghi) odnośnie stosunku do konsumpcji serów.
3.Tela – olej, zgodnie z Vibhangą dzieli się na pięć rodzai: 1. Tilatelaṃ - olej sezamowy 2. Sāsapatelaṃ - olej musztardowy 3. Madhukatelaṃ - olej z drzewa miodnego 4. Eraṇḍatelaṃ - olej rycynowy 5. Vasātelaṃ - olej z tłuszczu zwierzęcego. Mahāvagga precyzuje z jakich zwierząt można robić olej: 1. Acchavasā -tłuszcz niedźwiedzi 2. Macchavasā - tłuszcz rybny 3. Susukavasā - tłuszcz krokodyli 4. Sūkaravasā - tłuszcz ze świń 5. Gaddrabhavasā - tłuszcz ośli. Komentarz uznaje, że olej z roślin które nie zostały wymienione oznacza złamanie reguły więc taki olej roślinny nie może być przechowywany dłużej niż siedem dni.
4.Madhu – miód pszczeli – komentarz wymienia dwa rodzaje pszczół – cirika – o długich tułowiach z normalnymi skrzydłami oraz tumbala – większych, czarnych i o twardych skrzydłach. Miód tych drugich jest bardzo lepki i nie jest zaliczany do pięciu napojów wzmacniających, a do lekarstw.
5.Phānita – molasę Vibhanga definiuje jako esencję z trzciny cukrowej. Oznacza to zarówno cukier, molasę jak i napój ze świeżo wyciśniętej trzciny cukrowej. Vinaya Mukha nie zgadza się tym punkcie twierdząc, że sok z trzciny cukrowej, pozostawiony na noc może w odpowiednich warunkach przekształcić się w alkohol.}

(5:B) Właściwe używanie lekarstw

Lekarstwa oznaczają zarówno napoje wzmacniające jak i jakiekolwiek inne lekarstwa zaliczane przez współczesną medycynę jako środki wspomagające układ odpornościowy. Mogą one być używane przez buddyjskich mnichów przez siedem dni, licząc od dnia, w którym były ofiarowane. Mahāvagga wyjaśnia, że toniki mogą być użyte w każdym momencie, w przeciągu tych siedmiu dni, aczkolwiek tylko wtedy, gdy jest wystarczający powód by ich użyć. Przyczyną będą symptomy choroby, ale może być to także uczucie głodu bądź wyczerpania, słabości. Dopóty dopóki napoje wzmacniające nie są traktowane jako pożywienie, mogą być przyjmowane, by ulżyć lub złagodzić głód. Oznacza to, że mnich nie powinien najadać się, ale też jeśli nie czuje się dobrze, powinien samodzielnie ocenić swoją sytuację i postępować mądrze i uczciwie, bez folgowania i pobłażania swoim zachciankom. Jeśli mnich przetrzymuje napoje wzmacniające dłużej niż siedem dni, winny jest wykroczenia Nissaggiya pācittiya.

^{(* Komentarz)
Mahāvagga Pāḷi definiuje cztery inne rodzaje tradycyjnych lekarstw:
1.Mūlabhesajja – lek z korzeni - z krokusów, imbiru, czosnku, irysów, etc.
2.Phalabhesajja – lek z owoców – czili, orzech powodujący wymioty (Gardenia Lucida), musztarda, owoce przeczyszczające, olej rycynowy, etc.
3.Paṇṇabhesajja – lek z liści – liście bambusowe, liście akacji, etc. oprócz tych liści które są uważane i używane w kuchni jako pożywienie,
4.Khandhabhesajja – lek z ziół – w tym także kora drzew, za wyjątkiem kory trzciny cukrowej.
Oprócz tego Komentarz uznaje lekarstwa mogące być używane bez limitu czasowego w ich przechowywaniu (Yāvajīvika) zwane sproszkowanymi lekami mineralnymi – żelazo, miedź, kamień, wosk pszczeli bez miodu, popiół, węgiel, ekskrementy, mocz, oraz jakiekolwiek sproszkowane lekarstwa z korzeni, owoców, liści czy ziół.}

^{Pūtimutta bhesajja czyli mocz jako lekarstwo było używane zanim Buddha zezwolił na używanie leków z pozostałych źródeł. Właściwie oznacza to mocz krowi, do którego wkładało się owoc cytrusowy (cytryna, limonka, etc) prawdopodobnie by zaszła reakcja między kwasem cytrynowym i wydalonymi substancjami krowimi (być może by wytworzył się naturalnie dwutlenek chloru, który jest najskuteczniejszym związkiem niszczącym choroby w organizmie ludzkim).}

(5:C) KONTEMPLACJA UŻYWANIA LEKARSTW

Bhikkhu może używać zarówno leków dozwolonych przez Buddhę jak i współczesnych środków leczniczych. Korzystając z tradycyjnego podejścia bądź najnowszej wiedzy medycznej, przed użyciem powinien znać sens i cel brania danego lekarstwa. W Pāḷi medytacja ta nazywa się bhesajjapaccavekkhaṇā:

Paṭisaṅkhā yoniso gilānapaccaya bhesajjaparikkhāraṃ paṭisevāmi,
Yāvadeva uppannānaṃ veyyābādhikānaṃ vedanānaṃ paṭighātāya abyāpajjha paramatāya.

Mądrze rozważając używam lekarstw po to by wyleczyć się z choroby,
Jedynie dla ochrony przed powstałymi gnębiącymi odczuciami,
oraz by cieszyć się dobrym zdrowiem.

SŁOWNICZEK DO KONTEMPLACJI UŻYWANIA LEKARSTW

Dwa aspekty, ukazujące cel używania lekarstw:

(1) Yāvadeva uppannānaṃ veyyābādhikānaṃ vedanānaṃ paṭighātāya = dla ochrony przed powstałymi gnębiącymi odczuciami,
(2) Yāvadeva abyāpajjha paramatāya = by cieszyć się dobrym zdrowiem

Przed użyciem leku mnich powinien dokładnie ocenić czy jest to konieczne oraz z jakiego powodu to robi. Ten rekwizyt nie powinien być traktowany jako wieczorna przekąska bądź usprawiedliwienie złamania reguł Vinayi.

Cztery rekwizyty powinny być rozważane przed użyciem, w trakcie i po zakończeniu. Mnich może powtórzyć te kontemplacje także w nocy, przypominając sobie wersję palijską bądź jedynie znaczenie.

(5:D) Przyczyna by nie gromadzić pożywienia i lekarstw.

Pewnego razu Błogosławiony przebywał w Sāvatthi w gaju Jety, w klasztorze Anāthapiṇḍiki. Czcigodny Belatthasīsa był mnichem, który wyświęcił Czcigodnego Ānandę na mnicha, oraz onegdaj stał na czele grupy tysiąca ascetów, którzy pod wpływem kazania o ogniu zostali oświeceni. Jak głosi podanie, mnich ten miał w zwyczaju magazynować pożywienie. Suszył wyżebrany pokarm, głównie ryż, którego nie dał rady zjeść danego dnia. Tak wysuszony ryż następnego dnia skraplał wodą i konsumował, gdy nadchodziła odpowiednia pora by się pożywić. W rezultacie rzadko chodził po jałmużnę. Mimo iż robił to z oszczędności, a nie z chciwości bądź skąpstwa – Buddha upomniał go. Sutta nie wyjaśnia dokładnej przyczyny nagany, możemy się tylko domyślać, że Błogosławiony nie chciał by mnisi unikali wychodzenia po jałmużnę. Bhikkhowie powinni korzystać z okazji jaką jest chodzenie po jałmużnę, gdyż dostarcza mnóstwo przemyśleń na temat ogólnej kondycji ludzkiej, w szczególności związków międzyludzkich i licznych współzależności. Mnisi polegają na społeczności świeckiej, ale także osoby świeckie zyskują na codziennym kontakcie z mnichami, którzy reprezentują sobą wyższą moralność i oświecenie. Oprócz tego dla osób dających jałmużnę jest to świetna okazja do codziennego praktykowania szczodrości (dāna). Tak więc oszczędność jest ogólnie cenioną cecha charakteru u mnichów, jednak istnieją sytuacje, które w swej istocie przewyższają tę cenną zaletę.

Jakakolwiek była przyczyna sformułowania tej reguły, Buddha pokazał po raz kolejny ogromny kunszt w przewidywaniu i zapobieganiu korupcji wśród mnichów. Przez stulecia, tam gdzie bhikkhowie przebywali w dużych Społecznościach (Saṃghach), które gromadziły zapasy żywności - jak na przykład uniwersytety buddyjskie w starożytnych Indiach – tam zawsze dochodziło wśród mnichów do luźnego podchodzenia do reguł i praktyki jałmużny. Powodowało to brak kontaktów miedzy dwoma społecznościami (mnichów i osób świeckich), co generowało nieporozumienia i podejrzliwość, które z czasem przeradzały się w obwinianie się nawzajem i w ostateczności doprowadzały do zerwania wszelkich współzależności.

^{(* Komentarz)
Istnieją cztery pory, podczas których mnich może korzystać z pożywienia bądź lekarstw:
1.Yāvakālika – produkty, które po przyjęciu ich przez mnicha mogą być użyte jedynie do południa danego dnia (od świtu do południa = pokarm stały)
2.Yāmakālika - produkty, które po przyjęciu ich przez mnicha mogą być użyte jedynie do świtu następnego dnia (od świtu do świtu = osiem rodzai soków)
3.Sattāhakālika - produkty, które po przyjęciu ich przez mnicha mogą być użyte przez siedem dni (od świtu dnia 1 do świtu dnia 8 = lekarstwa oraz napoje wzmacniające)
4.Yāvajīvika - produkty, które po przyjęciu ich przez mnicha mogą być użyte przez resztę życia (lekarstwa na przewlekłe choroby)}

^{Osiem rodzai soków dozwolonych przez Buddhę: 1. Ambapānaṃ - sok z mango 2. Jambupānaṃ - sok z jabłek 3. Cocapānaṃ - sok z dzikich bananów z nasionami 4. Mocapānaṃ - sok z bananów z plantacji bez nasion 5. Madhukapānaṃ - sok z owocu bassia latifolia 6. Muddikāpānaṃ - sok z winogron 7. Salukapānaṃ - sok z korzeni lotosu 8. Phārusakapānaṃ - sok z owocu litchi chinensis.}

^{Cztery rodzaje używania rekwizytów – w zależności od tego jak rekwizyt został przyjęty oraz jak jest wykorzystywany dzielimy na: 1. Theyya-paribhoga – używanie jako kradzież 2. Iṇa – paribhoga – używanie jako dług 3. Dāyajja- paribhoga – używanie jako spadek 4. Sāmi – paribhoga – używanie jako czcigodny.}

(6) Osiem podstawowych własności

Mnisi buddyjscy powinni być jak podróżne ptaki. Powinni pozostawać w danym miejscu tymczasowo, niczym na drzewie owocowym i bez żalu ani przywiązania móc wyruszyć w dalszą podróż za owocami. Ci, którzy idą śladami Buddhy nie powinni na stałe mieszkać w jednym miejscu, klasztorze czy kuti. Co więcej, powinno być to wędrowanie wynikające ze współczucia dla innych, dla dobrobytu i pomyślności innych, by wszystkie istoty były szczęśliwe, pełne pokoju i wyzwolone, zarówno widzialne jak i niewidzialne, dla dobra i zadowolenia Dev i ludzi. Podróżując mnisi powinni mieć ze sobą jedynie podstawowe własności zwane Atthaparikkhāra. Oznacza to osiem przedmiotów, które Buddhaghosa wymienia jako: „Ticīvaraṃ ca patto ca, Vāci sūci ca Bandhanaṃ, parissāvanena te, Yuttayogassa Bhikkhuno.” :

Ticīvaraṃ – oznacza trzy szaty;
1.Saṃghāṭi – szata na zewnątrz, służąca także jako koc, przejmująca zadanie prześcieradła i szaty do siedzenia
2.Uttarārāsaṅga – szata górna, służąca także jako przykrycie w nocy.
3.Antaravāsaka – szata dolna, służąca także jako szata do kąpieli.
4.Patta – miska żebracza, służąca także jako nosidło do wody
5.Vāsi – żyletka do golenia, brzytwa, bądź mały nóż, służący także jako narzędzie do cięcia drewna, także jako kostur.
6.Sūci – igła oraz nić
7.Bandhana – pasek z materiału, bądź inny, związany w pasie, służący także do związywania i noszenia drewna.
8.Parissāvana – sitko do wody, filtr, by oczyszczać wodę ze wszelkich żyjących istot, których rozmiar jest widoczny dla oka.

Zgodnie z Abhidhānappadīpikāṭīkā, komentarzem Sīrimahācaturaṅgabala i Sumaṅgalavilāsinī, dla niektórych mnichów wystarczyło posiadać jedynie tych osiem podstawowych przedmiotów. Nazywani byli pierwszorzędnymi mnichami. Dla niektórych mnichów, którzy także podróżowali z miejsca na miejsce, odwiedzając wioski, miasta, przechodząc przez lasy czy grzbiety górskie, konieczne było posiadanie kija do podpierania się, bądź też naczynie na olej (telanali) by móc namaścić obtarte stopy. Niektórzy potrzebowali parasola (chatta) by ochronić się przed deszczem, bądź słońcem. Inni używali obuwia (upahana) by chodzić po ciernistych drogach. Jeszcze inni chcieli mieć oddzielne prześcieradła (paccattharaṇa), klucze (kuṃcikā), kawałek skórzanego pasa do ostrzenia brzytew (cammakkhandhaka) i szaty do siedzenia (nisīdana). Mnisi ci zwani byli podrzędnymi.

(7) Zakończenie

Mnich buddyjski przestrzegając zasad Vinayi powinien czuć się szczęśliwy. Jako Bhikkhu powinien chodzić po jałmużnę, pełen wdzięczności dla społeczności świeckiej za możliwość jaką mu dają wspierając jego starania, by móc poznać i zrozumieć Naukę Buddhy - Cztery Szlachetne Prawdy i Szlachetną Ośmioraką Ścieżkę.