Bhavanga-sota i Bhavanga-citta

Pierwszy termin można wstępnie przetłumaczyć jako Podstrumień tworzący warunek Bycia, czy Istnienia a drugi jako Podświadomość, chociaż jak jest to dalej pokazane, termin ten w kilku aspektach różni się od stosowanego w zachodniej psychologii.

Bhavanga (bhava-anga), która w kanonicznych tekstach - w Patthāna - jest wspomniana dwa lub trzy razy i jest wyjaśniona w komentarzach Abhidhammy jako podstawa lub warunek (kārana) istnienia (bhava), czyli konieczny warunek życia, ma charakterystykę procesu, dosł. przepływu lub strumienia (sota). Od niepamiętnych czasów przechowywane są w niej lub właściwie mówiąc funkcjonują wszelkie wrażenia i doświadczenia. Jednak są one ukryte przed pełną świadomością i czasami zbliżając się do progu pełnej świadomości wyłaniają się jako podświadome zjawiska lub też przekraczając go stają się w pełni świadomymi. Tak zwany podświadomy strumień życia lub podstrumień życia jest tym, dzięki czemu wyjaśniona może być zdolność pamięci, nadprzyrodzone zjawiska umysłu, mentalny i fizyczny rozwój, Karma i Odrodzenie. Alternatywne tłumaczenie terminu to ciąg istnienia.

Należy zauważyć, że bhavanga-citta jest stanem świadomości, który jest Rezultatem karmicznym (vipāka) i przy odrodzeniu jako człowiek lub jako wyższa forma istnienia jest zawsze efektem dobrej lub Korzystnej Karmy (kusala-kamma-vipāka), choć o różnym stopniu intensywności (patrz pat.isandhi i zakończenie tego artykułu). To samo odnosi się do świadomości Odrodzenia (pat.isandhi) i świadomości Śmierci (cuti), które są jedynie szczególnymi wyrazami Podświadomości.

W Vis.M. XIV jest powiedziane: "Gdy tylko ustaje świadomość odrodzenia (w embrionie w momencie zapłodnienia), bezpośrednio po tym powstaje podobna podświadomość o dokładnie tym samym przedmiocie i będąca rezultatem takiej lub innej Karmy (zamierzonego działania uczynionego w przeszłym życiu i w chwili przed śmiercią zapamiętanej). Następnie ponownie powstaje podobny stan świadomości. Następnie tak długo, jak nie powstanie inna świadomość by przerwać ten ciąg strumienia życia, tak długo strumień ten płynie, podobny do rzeki, wciąż w ten sam sposób powstając nawet podczas snu pozbawionego snów oraz w innym czasie. W ten sposób należy rozumieć bezustanne powstawanie tych stanów świadomości w strumieniu życia."

Porównaj viññān.a-kicca. Więcej szczegółów patrz Fund. 11. (Załącznik)

POWRÓT